برازیل بزرگترین کشور در آمریکای لاتین است که امروزه در حدود یک
میلیون مسلمان در این کشور زندگی می کنند و آنها کسانی هستند که تازه به دین مبین
اسلام روی آورده اند. گرچه از آنجا آمار موثقی از تعداد مسلمانان در دست نیست اما
مسلمانان در کشور برازیل در ازاء جمعیت کلی 170 میلیون نفری تخمیناً در حدود یک
میلیون نفراست. این رقم را کسانی تشکیل می دهند که تازه به اسلام روی آورده اند یا
مهاجرین عرب هستند. تازه مسلمانان برازیلی بیشتر از یک درصد این رقم را تشکیل نمی
دهند، که حدودآ به 10000 نفر بالغ می گردد. بنابر این در بین این جمعیت بیش از 170
میلیون نفر ، تعداد ناچیزی که تازه مسلمانان برازیلی آنرا تشکیل میدهند قدرت بسیار
ناچیزی در عرصه حکومت دارند.
دین اسلام سریع ترین رشد و ترقی را در جهان دارا است. باوجود
این، در امریکای لاتین، و بویژه در برازیل، این وضعیت موجود نیست، چرا؟ شاید بعضی
بر این باور باشند که این وضعیت بعلت نفوذ و تاثیر قوی کلیسای کاتولیک است. برازیل
بزرگترین کشور دارای پیروان کاتولیک در جهان مطرح شده است. بهر حال، یک جستجو از
نزدیک ثابت می کند که این باور درست نیست. علی رغم حضور نیرومند آنها، مذهب
کاتولیک تدریجا پیروان خود را به مذاهب دیگر از دست میدهد. همچنین این مباحث صورت
گرفت که مسبب این، فرهنگ لاتینی است که برازیلی ها را به لهو و لعب و کارهای
نامشروعتشویق میکند. همینطور، پنداشته میشد که برازیلی ها به سادگی
شایسته مسلمان بودن نیستند. بطور عموم این بهانه و عذری است، توسط کسانی که مسئول
وظیفه دعوت به اسلام هستند زمانی که با عدم موفقیت مواجه شوند، استفاده میشود.
البته که این، درست نیست. مردم برازیل طبعاً بسیار مذهبی هستند و در گذشته آنها به
آسانی طعمه هر نوع حرکت های مذهبی گشته اند. بنابر این، واقعاً چی اتفاقی رخ خواهد
داد؟
در بیانات شیخ خلیل صیفی، هماهنگ کنندهء ( مرکز
معرفی دین اسلام برای امریکای لاتین) ، ما به آسانی به واقعیت مسئله پی میبریم.
این مرکز در" سائو برناردو دو کامپو" مهمترین ایالت برازیل موقعیت دارد:
همجوار با پایتخت برازیل سائو پائولو. رئیس این مرکز آقای محمد صیفی، مهاجر لبنانی
است که چندین سال قبل به برازیل آمده بود. عمدتاً وابستگان و دوستان نزدیک او اعضا
این مرکز را تشکیل میدهند. در یک مصاحبه با مجله "استو" یکی از مهمترین
مجلات کشور، شیخ خلیل صیفی گفت: "نگرانی عمده ما توجه و رسیدگی به فرزندان
مسلمان عرب بخاطر حفظ و ایجاد رابطه با زبان و فرهنگ اسلامی شان است. "او در
ادامه بیانات خود گفت: "برازیلی هائی که نزد ما می آیند در حقیقت برای رابطه
با تمام مسلمانان می آیند." مبنی بر همچنین بیانات، ما از دست آوردهای
دعوتگران ما درباره اشخاصی که مایل به پذیرش اسلام هستند اطلاع حاصل میکنیم.
زمانی که یک برازیلی تصمیم میگیرد که بر خلاف "برنامه های
ملی شان" کار کند، تمامی بدرفتاری های او که مربوط به آموزش های مذهبی او دارد
آشکار میگردد،در جامعه اسلامی با این چنین اشخاص به عنوان یک اخلال گر برخورد
میشود، حتی اگر اشتباه مشابهی از خود مسلمانان نیز سر بزند. اشتباهاتی که از نبود علم و آگاهی در مذهب بوجود میاید
بعنوان ثبوت عجز او و تمایل او برای کسب علوم مذهبی را نشان میدهد. در این زمینه
برای معرفی حقیقت توجه ناچیزی صورت گرفته است، تعلیمات و آموزش درست برای کسانی که
اسلام می آورند به آسانی قابل دسترس نیست. برعلاوه، تازه مسلمانان بایستی به
تنهائی بر علیه انتقاداتی که از سوی خانواده، دوستان، جامعه برازیلی و از همه بدتر
در مقابل انتقاداتی که از برادران و خواهران مسلمان خودش میشوند، مبارزه و
ایستادگی کنند. احساس انزوا گری و گوشه گیری در بعضی از افراد بعد از مدتی حتی
منجر به ترک و رها کردن اسلام میگردد.
گاهی بر اثر انتقادات و فشارها و تحل تمامی این مشکلات اعتقاد
تازه مسلمانان را مستحکم تر می کند و آنها را وادار به کنجکاوی در کسب علم و معرفت
میکند. کسانیکه دین خود را حفظ می کنند، با مشکل دیگری مواجه می شوند- کمبود
کتابهای مفید درباره اسلام که به زبان پرتغالی قابل دسترس باشد. مردمان امریکای
لاتین اسپانیائی صحبت می کنند و می توانند بر کتابهایی که به اسپانیولی ترجمه شده
اعتماد کنند. بهرحال، مردم برازیل تنها مردمی هستند که در بین لاتین ها به زبان پرتغالی
صحبت می کنند و این امر بر مشکلات آنها میافزاید. مرکز معرفی دین اسلام برای
امریکای لاتین کتابهای معدودی در دسترس آنها قرار میدهد. کتابهائی که برای ترجمه
برگزیده میشوند غالبا از نظر محتوا نامرغوب میباشند. زمانیکه یک کتاب خوب برای
ترجمه انتخاب می گردد، ترجمهء بد بسی اثر مولف را خراب می کند. و حتی بدست آوردن
این تعداد کم کتابها که ترجمه چندان مرغوبی ندارند نیز مشکل است.
فقدان علاقه مندی به گسترش اسلام کاملا آشکار است، وقتیکه کسی
ببیند نهادی که مسئول "دعوت" هستند نه تنها در برازیل بلکه در تمامی
کشور های لاتین، از یک وب سایت یا شبکه انترنتی برخوردار نیستند. درحالیکه این
چنین منبعی تقریباً رایگان در دسترس همه است، امروزه اکثر موسسات اسلامی از انترنت
برای آگاه ساختن مردم درباره تعلیمات اسلامی استفاده می کنند، این حالت بدون شک
ثابت می کند که این مرکز در انجام وظایف حیاتی و اساسی خود قصور میورزد.
برازیل با تاریخ اسلامی!
ماه اپریل سال آینده ،
برازیل پنجصدمین سالگرد کشف شدنش را جشن خواهد گرفت، و جدال عمده ای این رویداد را
پیش از پیش تحت الشعاع قرار داده است. در تاریخ ملی برازیلیان، کشف این کشور به یک
دریانورد پرتغالی نسبت داده میشود که نامش پیدرو آلوارز کابرال است. در حالیکه منابع
تاریخی جدید واقعیت دیگری را ترسیم می کنند: مبنی بر این که کاشف این سرزمین ممکن
است یک اسپانیائی بوده باشد. اکثر تاریخ دانان اعم از مسلمانان و غیر مسلمانان از
حضور نیرومند مسلمانان در تاریخ کشور های قاره امریکا آگاه اند. مدارک زیادی راجع
به حضور مسلمانان در تاریخ برازیل ، که شامل کتیبه هایی که نام (الله) در آنها
نوشته شده ، پیدا شده است. در زبان بومی آمریکایی، کلماتی با منشا عربی شناخته شده
است، و حتی نام بعضی از شهرهای برازیل که گمان میرود با زبان امریکائی بومی گفته
میشوند، سرچشمهء عربی دارند.
اگر تمامی این اطلاعات
تایید و تثبیت گردد و بطور رسمی بعنوان بخشی از تاریخ برازیل معرفی گردند، به این
معنی است که مسلمانان اولین کسانی بودند که 500 سال قبل کشور برازیل را کشف کرده
اند. همچنین، از طریق برده های مسلمانی که از آفریقا آورده شده بودند، ما به آسانی
می توانیم تاثیرات فرهنگ اسلامی را در این کشور تشخیص بدهیم، با وجود اینکه امروزه
دین اسلام در کشورهای غیر اسلامی بسیار تحریف میگردد. این موضوع به خصوص درمنطقه
شمال شرقی این کشور مشهود است. تمامی این شواهد ثابت می کند که اسلام با فرهنگ برازیلیان
ناسازگاری ندارد و فرهنگ اسلامی بطور لزوم یک بخش مهم در فرهنگ آنها محسوب میشود.
حضور اسلام برای مردم برازیل به طرز فراگیری مهم است نه فقط
برای موعظه و تبلیغ از یک دین و مذهب بلکه این دین به آنها کمک کرده تا فرهنگ اصیل
خود را بدست آورند، فرهنگی که در گذشته با کوشش های فراوان بعلت معاهده های سیاسی
و مذهبی ازبین برده شده بود. متاسفانه، علاقه و دلبستگی به سیاست و خوشگذرانی که
در حال حاضر مسلمانان دارند، بنظر میرسد که آنها خودشان مانع گسترش اسلام میشوند
یا این چنین وظایف را به تاخیر می اندازند. امیدواریم به یاری خداوند مسلمانان
زمان حاضر بتوانند برازیل را" دوباره کشف" کنند و به مردم برازیل کمک
کنند تا از زیبائی ها و حکمت های اسلام آگاهی یافته و بهره مند شوند.
خانم ماریا موریرا یکی
از تازه مسلمانان برازیلی است که فعلا در مصر زندگی میکند. او با "جامعه
مسلمانان نیکوکار ریو دی ژانیرو" کار کرده می کند، درباره تعلیمات و دعوت
اسلامی برای زنان و خانواده ها موعظه و سخنرانی میکند. او همچنین در یک آموزشگاه
دیگری در دانشگاه ایالت ریو دی ژانیرو که "دگرگونی وضعیت زنان در جامعهء عرب در
سایه قرآن" نامیده میشود تدریس می کند.
